سفارش تبلیغ
صبا ویژن

آنچه باید در مورد لاستیک بدانیم

 ویژگی  روش اندازه گیری
  مرجع ASTM
 مرجع BS 
 مرجع ISO 
سختی

 با درجه اندازه گرفته می شود و بر اساس فرو رفتن یک سوزن درون لاستیک تحت یک بار مشخص به دست می آید مقیاس های متداول سه مورد هستند.
IRHD {درجه بین المللی سختی لاستیک}، shore A ، shore D برای مواد سخت که بیش از 90 shore A سختی داشته باشد .IRHD برای اغلب کاربرها ترجیح داده می شود اما shore A  همچنان استفاده گسترده ای دارد

 D2240

D1415

 BS903

Part A26

ISO48

ISO1400

ISO1818
استحکام کششی
  با واحدهای مختلفی اندازه گرفته می شود و به صورت نیرو بر واحد سطح بیان می شود یک آزمونه دمبل شکل استاندارد با سطح مقطع مشخص در این آزمون کشیده می شود
تا دو تکه شود نیروی مورد نیاز برای انجام این کار ضبط شده و به صورت نیرو بر واحد سطح بیان می شود

  D214

 

BS903

partA2

  ISO37
افزایش طول  به طول در نقطه شکست اطلاق می شود و بر اساس در صد طول اولیه <طول در حالت بدون تنش> بیان می شود . برای مثال اگر لاستیکی به دو برابر طول اولیه خود پیش از شکست برسد افزایش طول آن100% خواهد بود.

  D214  

BS903

partA2		  ISO37
مدول  مدول بر اساس نیروی لازم برای کش آمدن یک لاستیک تا درصدی از قبل تایین شده طول اولیه آن مثل 100% و 200% و 300% {مدول در لاستیک غیر خطی است} اندازه گرفته می شود {البته نیرو بر واحد سطح است} اغلب به صورت زیر نوشته می شود.
یعنی مدول در 3/0 mpa=100%} m100 0.3 mpa

  D214  

BS903

partA2		  ISO37
مانایی فشار  یک قطعه استوانه ای از لاستیک با ضخامت معین تا یک ارتفاع مشخص {معمولا 70 تا 75% طول اولیه آن } و در دمای تعریف شده برای یک دوره زمانی مشخص فشرده می شود.
مانایی فشار ارتفاع بازنگشته است و بر اساس درصدی از مقداری که فشرده شده بود بیان می شود

  D396  

BS903

partA6		  ISO815
مانایی دائم {مانایی کششی}  آزمونه ای باطول معین با درصدی از پیش اعلام شده برای یک دوره زمانی کشیده شده ،سپس رها می شود. مانایی فشار،ارتفاع باز نگشته است و بر اساس درصدی از مقداری که فشرده شده بود بیان می شود.

  D412  

BS903

partA5		  ISO/R2285
چگالی  چگالی بر اساس وزن بر واحد حجم تعیین می شود و با وزن کردن نمونه در هوا و آب اندازه گرفته می شود چگالی= وزن در هوا {وزن در هوا ، وزن در آب}

  -  

BS903

partA1

 

  ISO2781
جهندگی  جهندگی با تجهیزات آزمون استاندارد اندازه گرفته می شود {که شامل چندین نوع است مثل{ lukere bound,tripsomerter, Dunop} آزمونه ای استاندارد توسط یک چکش ضربه میخورند و میزان برگشت چکش اندازه گرفته می شود این وی‍‍ژگی با درصد طول حرکت چکش ضربه زننده بیان می شود.

 D1054

D2632

  

BS903

partA8		  ISO/R1767
مقاومت شیمیایی  
این مورد معمولا برا اساس تغییر در وی‍ژگی ها { نظیر سختی ، استحکام و افزایش طول در نقطه شکست} بیان می شود و بر اثر حضور مواد شیمیایی در شرایط مشخص {شامل غلظت زمان و دما} حادث می شود

  -  -  -
مقاومت در برابر حلالها 
  مقاومت در برابر حلاله معمولا با اندازه گیری حجم لاستیک و به صورت درصد حجمی بیان می شود {مثلا 100% نشان می دهد که حجم لاستیک در نتیجه قرارگیری در برابر حلال دو برابر شده است} 10% نشان می دهداز حجم لاستیک کاسته شده است.
تغییر حجم با تعیین وزن نمونه در هوا و آب ،پیش و پس از قرارگیری در برابر حلال در شرایط مشخص و تعیین شده اندازه گرفته می شود. نمونه معمولا کاملا در مایع غوطه ور می شود . مقاومت حلالی معمولا به روشی مشابه با روش مواد شیمیایی{که در بالا ذکر شد} تعیین می شود 

  D471  

BS903

partA16		  ISO1817
مقاومت جوی  مقاومت جوی آزمونی است که به نسبت وابسته به موضوع کار است و بدیهی است که به وضوح شرایطی که تحت آن ماده یا قطعه مورد نظر قرار می گیرد ذکر شود.
یعنی زمان جغرافیا ،زاویه و جهت در قرارگیری در برابر آفتاب اندازه گرفته شده و درصد تغییر بیان شود {البته به استثنای سخنی که معمولا بر اساس درجه ثبت می شود}
تغییردر هر ویژگی را می توان اندازه گرفت اما معمولترین ها عبارتند از سختی استحکام کشش  و...

  D1171  

BS903

partA53

partA54

  -
 مقاومت در برابر ازن  

ازن موجب ترک خوردن لاستیک می شود. آزمونه ها معمولا اندکی تحت کرنش قرار میگیرند. این کار بر ای مثال با خماندن روی یک  ماهیچه کشیدن در حد 5% در شرایط ایسنا{ایستاتیک} در معرض یک جو کنترل شده که دارای ازن {معمولا 50 pphm} انجام می شود. این ترکها با کمک عکسهای استاندارد اندازه گیری و یا توصیف و درجه بندی می شوند. برای مثال می گویند:با  برابر بزرگنمایی قابل مشاهده است.یا با چشم غیر مسلح دیده می شود. و یا نتایج به صورت مدت زمان لازم برای مشاهده یک درجه  خاص از ترک خوردگی یا به صورت میزان ترک خوردگی مشاهده شده در یک دوره زمانی خاص بیان می شود.
 		  D1149

BS903

part A43

  ISO A43
 ویژگی های الکتریکی   

رسانایی و ضد الکتریسیته ساکن بودن لاستیک معمولا بر اساس اندازه گیری مقاومت الکتریکی آنها تعیین می شود. اندازه گیری مقاومت الکتریکی آنها تعیین می شود. اندازه گیری مرسوم از طریق ضخامت یک نمونه و با استفاده از الکترودهای 25mm مربعی تحت فشار n45 و اعمال ولتاژ 500VDC در تقریبا 6MA انجام می شود {انرژی هدر رفته در آزمونه حداکثر  به 3w می رسد} سطح بایدپیش از اندازه گیری پاک شود. سطوح طرحدار باید با یک محلول یا پوشرنگ رسانا خیس شوند . نتایج به اهم باید ضبط شوند و شرایط آزمون نیز باید درج شود. 

 D991

D257

  BS2050  -
 استحکام پارگی  
استحکام پارگی از نیروی مورد نیاز برای پاره کردن یک آزمونه استاندارد اندازه گرفته می شود آزمونه های استاندارد به نحوی طراحی شده اند که نقطه ضعف داشته باشند تا از آن جا پارگی بیاندازد

  D624

BS903

partA3

 		   ISO A43
 مقاومت سایشی  
تعیین ویژگی سایشی لاستیک مشکل است  ماشین های سایش متفاوتی طراحی شده اند اما آنها نتایج یکسانی نمی دهند مرسومترین ساینده ها عبارتند از Dupont و Dunlop و akron نتایج به صورت حجم از دست رفته به ازای هر آزمونه استاندارد یا تفاوت حجم از دست رفته در قیاس یا یک ماده معیار که میزان سایش آن معلوم است ابراز می شود.
البته نمایه هایی از سایش نسبی نیز استفاده می شود.

   D394  

BS903

partA9

  -
 
استحکام الکتریکی		  
 با قراردادن یک دیسک لاستیکی با ضخامت معین بین دو الکترود و افزایش تدریجی با مرحله ای ولتا‍ تا زمانی که شکست الکتریکی رخ دهد اندازه گرفته می شود مقدار آن بر اساس ولت بر واحد ضخامت بیان می شود {برای مثال  KV به ازای هر میلیمتر یا V به ازای هر 0.001 اینچ }

  D149  

BS903

partAc2

 

BS903

partAc4

  -
 
مقاومت شعله ای 
  
آزمون های مقاومت شعله ای نیازمند سوخت و مشعلی {Burner} استاندارد است که شعله ای با مشخصات معین بدهد نمونه لاستیکی در موقعیتی معین نسبت به شعله قرارداده می شوند و پس از یکدوره افروزش مشخص برداشته می شوند.
مدت زمان برای خود خاموش شوندگی لاستیک و همچنین جزییاتی راجع به پس گذاری {Afterglow} و هر نوع دره داغ بر آمده از نمونه در هر مرحله ضبط می شوند . آزمونهای پیچیده تر دیگری که شامل تحلیل داده های تف کافتی برای بررسی سمیت است نیز موجود است. 

  -  BS 2011
  
 لک اندازی 
  
لک اندازی پوشه های آلی تکمیل {organic fiinishes} با قراردادن نمونه لاستیک بر روی یک نمونه برداشته شده و پوشه تکمیل آلی پاک و اعمال فشار برای یک دوره زمانی در یک دمای مشخص اندازه گرفته می شود . پس از آن نمونه  برداشته شده و پوشه تکمیل برای بررسی شواهد لک یا تغییر رنگ مشاهده می شود . مرسوم است که توصیفی از هر نوع لکه مشاهده شده گزارش شود

  D926  

BS903

partAc2

    ISO 3865
 دمای کم  

روشهای گوناگونی برای تعیین مشخصه های لاستیک در دماهای کم استفاده شده است که به طور کلی در دو گروه تقسیم بندی می شوند 
الف- اندازه گیری تردی {Brittleness} در دماهای کم به کمک آزمون ضربه ای
ب- اندازه گیری مدول
 در دماهای کم گیره آزمون های متفاوتی آنچنان که در مشخصات مربوطه درج می شود برای هر روش مورد نیاز است ASTM D123 برای اندازه گیری ترددی است. BS 903PT A 13 و  ASYM D 1053 برای اندازه گیری مدول است. 
دو روش آزمون ساده ، آزمون خمش و بازگشت {REtraction} است.
در آزمون خمش یک آزمون 100* 25 میلیمتر  روی یک ماهیچه که معمولا قطر آن 10 برابر ضخامت آزمونه است {معمولا 25mm} خمانده میشود اگر نمونه بدون ترک خوردن بخمد  ماده در آن دما منعطف فرش می شود در  آزمون بازگشت ،نمونه کشیده شده و در این هنگام تا زیر دمای انتقال شیشه ای آزمونه سرد می شود. {یعنی دمایی که در آن لاستیک صلب می شود} سپس  دما به آرامی و یا پله ای بالا برده می شود . دمایی که در آن لاستیک خود را جمع می کند {Retract} ضبط می شود باید توجه کرد که کشپارها بهنگام سرد کردن از فاز لاستیکی به فاز چرمی می روند  و پس از آن وارد فاز شیشه ای می شوند روشهای متفاوت به دلیل حساسیت های مختلف نسبت به مرحله چرمی می تواند منجر به اعداد متفاوتی شود
 

  D2138

 D1053

 D1329

  

BS903

partA25

BS903

partA29

BS5294

 

   ISO R/812

  ISO 2921
 پیرشدگی شتاب داده شده  
پیرشدگی گرمایی به طور گسترده ای به عنوان روشی برای ارزیابی وی‍ژگی های پیرشدگی در دراز مدت استفاده می شود. سختی و آزمون کشش با آزمونه های دمبل شکل  در یک گرمخانه مجهز به سیستم تهویه هوا برای یک دوره مشخص زمانی در یک دمای معین {7 روز ر 70c} قرار داده می شوند سپس وی‍گی های آن بیش از آزمون پیرشدگی سنجیده می شود درصد باقیمانده برای هر وی‍گی ضبط می شود{تغییر در سختی به درجه ضبط می شود} 

   D573      ISO 188